SDR (حق برداشت مخصوص) چیست؟

SDR ها، بخشی از نظام پولی بودند که پس از جنگ جهانی دوم در توافق برتون وودز ایجاد شد. از آنجایی که امریکا تقریبا تمام ذخایر طلای جهان را در آن زمان در اختیار داشت،SDR  ها به عنوان یک ارز چند ملیتی در نظر گرفته شدند که می ‌توان به جای طلا، از آن ها استفاده کرد و در نتیجه وابستگی به طلا را کاهش داد.

با این حال، ایده یک ارز انتزاعی که جایگزین طلا شود، تا به امروز با جهان سازگار نشده است. SDR تا سال 1968 تقریبا ناشناخته بود و هنوز هم بسیار محبوب نیست. افراد عادی که به بازارهای فارکس متصل نیستند، حتی از وجود SDR  آگاه نیستند!

SDR ها اساسا ترکیبی (میانگین موزون) از چندین ارز است. این بدان معناست که صندوق بین المللی پول(IMF) ، دارای ذخایر خاص خود است که دارای چندین ارز است. بر اساس ارزش این ذخایر، صندوق بین المللی پول،SDR   ها را ایجاد و توزیع می کند.

هر واحد SDR ، از 4 ارز اصلی تشکیل شده است.  SDR ، 44% ارزش خود را از دلار، 34% از یورو، 11% از ین و 11% از پوند را به دست می آورد.

از آنجایی کهSDR  چیزی نیست جز میانگین موزون چندین ارز، نرخ بهره متعلق بهSDR  نیز چیزی جز میانگین موزون تمام ارزها نیست.

چرا SDR  مورد نیاز است؟

در سال های اخیر، شایعاتی مبنی بر اینکه کشورهایی مانند چین و روسیه، از صندوق بین‌المللی پول می ‌خواهند از سیستم دلاری امریکا دور شود، منتشر شده است. این شایعات حاکی از آن است که این کشورها، پیشنهاد می کنند کهSDR ، تبدیل به اندوخته ارز واقعی جهان شود.

یکی از دلایل احتمالی می تواند این واقعیت باشد که کشورهایی مانند چین، از شرایط اقتصادی شکننده ای که اقتصاد امریکا در آن قرار دارد کاملا آگاه هستند. همچنین، اگر چین بخواهد اقتصاد خود را سرپا نگه دارد، مجبور به خرید بیشتر و بیشتر بدهی خزانه داری امریکا است.

از این رو، اگر سیستمی مبتنی برSDR  ها اجرا می شد، چین و بسیاری از کشورهای دیگر می توانستند دلارهای اضافی خود را با سبدی از ارز مبادله کنند. درست است، آنها همچنان در نهایت به 44٪ دلار می رسند! با این حال، این هنوز هم سناریویی بهتر از وابستگی 100 درصدی به اقتصاد امریکا به عنوان منبع ارزش است.

مزایای سیستم SDR

هنوز مشخص نیست که آیا سیستم مبتنی برSDR  ها جایگزین سیستم فعلی مبتنی بر دلار خواهد شد یا خیر. با این حال، اگر چنین سیستمی پیاده سازی شود، مزایایی وجود دارد. این مزایا به شرح زیر است:

· کاهش وابستگی به امریکا: اول و مهمتر از همه، کل جهان دیگر برای تجارت با یکدیگر به واحد پول امریکا وابسته نخواهد بود. این امر، چیزی را که فرانسوی ها به عنوان «امتیاز گزاف» به دولت امریکا لقب داده اند، که در آن، آنها در مرکز جهان مالی قرار گرفته اند، از بین می برد.

· سیستم باثبات تر: از آنجایی که کالاهای اساسی مانند طلا، نفت و غلات غذایی دیگر منحصرا به دلار معامله نمی شوند، دولت امریکا نمی تواند با افزایش و کاهش ذخیره ارزی دلار، تاثیر نامناسبی بر قیمت آنها داشته باشد. میانگین موزون چند ارز، باعث ثبات بیشتر سیستم می شود.

·مسائل مربوط به تراز پرداخت: اگر جهان از یک سیستم مبتنی بر دلار خارج شود، بسیاری از مشکلات تراز پرداختی که با آن مواجه است حل می شود. امریکا، با کشورهایی مانند چین، دارای کسری تجاری (تراز تجاری منفی) دائمی است. آنها می توانند چنین کسری بودجه ای را حفظ کنند، زیرا جهان برای کارکرد روزانه خود، به دلار وابسته است. با این حال، اگر جهان از استاندارد دلار خارج شود، امریکا این امتیاز را از دست خواهد داد.

معایب سیستم SDR

اجرایSDR  به جای سیستم مبتنی بر دلار نیز به مشکلات خاصی منجر خواهد شد. در زیر، به برخی از آنها اشاره شده است:

· ذخیره ارزی، به یک تصمیم اداری تبدیل می شود: اگرSDR  به ارز ذخیره جهان تبدیل شود، آنگاه صندوق بین المللی پول، مسئول تنظیم ذخیره ارزی خواهد بود. با توجه به این واقعیت کهSDR  بازار آزاد خود را نخواهد داشت، تصمیم در مورد اینکه آیا ذخیره ارزی باید گسترش یابد یا کم شود، در نهایت به یک تصمیم اداری تبدیل می شود.

این واقعیت که سایر پارامترهای اقتصادی، به شدت به تغییرات ذخیره ارزی حساس هستند، این وضعیت خطرناک است.

· ماهیت انتزاعی: SDR ها ، یک میانگین وزنی انتزاعی هستند. آنها ارز واقعی نیستند که توسط مردم قابل استفاده باشد. به این ترتیب، اگرSDR  ها در سطح اقتصاد خرد معرفی شوند، اجرا و مدیریت آن ها بسیار دشوار خواهد بود.

· بدون پشتوانه طلا: در نهایت، تنها حمایت توسط کالایی ملموس مانند طلا است که باعث ثبات یک ارز می شود. از این رو، جایگزینی دلار باSDR  مانند جایگزینی یک سیستم ناپایدار با سیستم دیگری است که ناپایداری آن، کمی کمتر است.

منتقدان بر این عقیده هستند که بسیار بعید است کهSDR  ها جایگزین دلار شود. با این حال، به عنوان یک دانشجوی مبادلات ارز، ضروری است که فرد بداند که چنین مفهومی وجود دارد!

منبع:persianfxacademy.com